Binalarda Enerji Etüt - Proje Uygulaması
Enerji Etüt Nedir?
Artan enerji maliyetlerini düşürmekle birlikte aynı zamanda kullanımda olan mevcut enerjiyi en verimli halde kullanmak için enerji yönetimi, başarılı bir organizasyonla birlikte uygun bir enerji etüt uygulaması gerekir. Enerji etüdü bir bina ya da tesis için gerekli ekipman kullanımıyla çeşitli ölçüm yöntemlerini bulunduran enerji verimliliği artırıp, enerji atığını minimum düzeye indirmek için yapılan çalışmalara denir.
Başarılı bir enerji etüdü; uygulanan bina ya da tesisin kapsamlı ve verimli biçimde çalışma performansını bulunduran bilgiler ortaya çıkarır ve bunun yanı sıra her ölçüm için finansal analizler oluşturur. Enerji etüdü, enerji tasarruf potansiyellerini, oluşan enerji atıklarını ve sera gazı emisyonlarını belirlemek, bunlarla ilgili enerji geri kazanımı sağlayan ya da önleyici tedbirleri teknik ve ekonomik anlamları ile ortaya koymak amacıyla sağlanır. Enerji etütleri, enerji kullanımının fazla gerçekleştiği tesislerde ya da binalarda enerji verimliliğini sağlamak için gerekli bir çalışmadır.
Enerji Etüt Çalışması Zorunlu mu?
- Yıllık enerji tüketimi 250 TEP ve üzerinde olan ya da toplam inşaat alanı en az 10.000 m2 olan kamu binalarında,
- Yıllık enerji tüketimi 500 TEP ve üzerinde olan ya da toplam inşaat alan en az 20.000 m2 olan ticari işletme binalarında,
- Yıllık enerji tüketimi 1000 TEP ve üzerinde bulunan endüstriyel işletmeler için,
enerji etüt çalışması zorunludur. Binalarda enerji etüdü her yedi yılda bir defa yapılması zorunlu olup; endüstriyel işletmelerde ise bu zorunluluk dört yılda bir defa şeklindedir.
Enerji Etüdü Çalışmasını Kimler Yapabilir?
Enerji etüdü çalışmaları sanayi enerji etüt proje sertifikası ya da bina enerji etüt proje sertifikası bulunan mühendisler tarafından hazırlanır. Bu sertifikalar olmadan enerji etüt çalışmaları gerçekleştirmek mümkün değildir.
Binalarda Enerji Etüt Uygulaması
Günümüzde maliyeti oldukça artan enerji maliyetleri sebebiyle birçok kişi mevcut enerjinin kullanımını en verimli biçimde artırmak için enerji yönetimi konusunda destek almaktadır. Enerji etüt projesi sayesinde binalar için uygun ekipman kullanımıyla binada enerji verimliliği arttırılır. Binalarda enerji etüdü ile enerji sarfiyatı yaşanmasının önüne geçilir ve enerji verimliliği sağlanır. Binalarda başarılı olarak enerji etüdü projesi yürütebilmek için binadaki çalışma performansı detaylı olarak sunulur. Enerji etüdü oluşturulması esnasında ölçüm için finansal analizlerin kullanılması söz konusudur. Binalardaki enerji etüdü yöntemleri ile sağlanan enerji tasarrufları öğrenilir ve enerji atıklarına engel olunur.
Enerji Kimlik Belgesi Nedir?
Eski ya da yeni binalarda bulunan yalıtım özelliklerini, ısıtma ve soğutma sistemlerinden sağlanan verimi ve binanın minimum enerji ihtiyacı ile enerji tüketim miktarını belirlemeye yarayan belgelere “Enerji Kimlik Belgesi” adı verilir. 05.12.2008 tarihinde yayınlanmış olan Binalarda Enerji Tasarrufu Yönetmeliği kapsamınca 01.01.2011 tarihinden itibaren yapı ruhsatı alacak binaların Enerji Kimlik Belgesi almaları zorunluluk haline getirildi. Enerji Kimlik Belgesi alındığı tarihten itibaren 10 yıl süreyle geçerlidir.
Binalarda Enerji Etüdünün Yapılma Amacı Nedir?
Binalarda yapılan enerji etüdünün amacı; enerji verimliliğini arttırarak enerji sarfiyatının önüne geçilmesidir. Enerji etüdü sayesinde binada bulunan enerjinin nasıl kullanıldığı belirlenmektedir. Enerjinin nasıl kullanıldığının belirlenmesinin ardından enerjide iyileştirme ve enerji tasarrufu sağlamanın noktalarının bulunması amaçlanır. Enerji etüdü ile enerji verimliliği projesinin sağladığı verimlilik oranı da ölçülebiliniyor.
Binalarda Enerji Etüt Yöntemleri
- Aydınlatma şiddeti ölçümü,
- Noktasal sıcaklık ölçümü,
- Termal görüntüleme,
- Baca gazı analizi,
- Elektrik enerjisi tüketim analizi,
binalarda uygulanan enerji etüt yöntemleridir.
Binalarda Enerji Etüdü Nasıl Yapılır?
Binalarda enerji etüt uygulaması yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar bulunuyor. Binalarda uygulanan enerji etüdü uygulaması sayesinde enerjinin verimliliğini arttırmaya yönelik ve enerji maliyetlerini düşürmek öncelikli amaçlar arasında yer alır. Bundan dolayı binalarda enerji etüdü uygulanırken yakma sistemlerinin kontrol edilmesi ve yakıtların verimli olacak şekilde seçilmesi oldukça önemli bir husustur. Isıtma, soğutma ve iklimlendirme sistemleri kapsamında en yüksek verimliliğin elde edilmesi sağlanır. Bu sebeple; ısı yalıtımının standartlara uygun biçimde yapılması gerekir. Böylelikle bina yalıtımı yapılarak ısı kayıplarının büyük ortanda önüne geçilir ve ısı kaybından dolayı oluşan enerji maliyetleri ortadan kaldırılır.
Binalarda enerji etüdü uygulaması kapsamında atık ısılar tespit edilmesiyle geri kazanım ile faaliyetler enerji etüdü raporunda yer alır. Atık ısının geri kazanımı için;
- Enerji tüketiminde oluşan kayıpların giderilmesi,
- Enerji verimliliği sağlayacak ekipmanların temini,
- Elektrik enerjisinin, mekanik enerjiye dönüşümü sağlanırken verimliliğin artırılması,
- Çift cam sistemlerinin kullanılması,
- Aydınlatma aksamlarında yüksek verimlilik sağlayan lambaların kullanılması,
- Enerji tüketen ekipmanlar için asgari düzeyde verimlilik şartlarının sağlanması gerekir.
Saniyelerde Enerji Etüt Çalışması
Ülkemizde kullanılan enerjinin büyük bir bölümü sanayi tesislerinde tüketiliyor. Bundan dolayı sanayi sektöründe enerji verimliliği çalışmalarına en fazla yoğunluk verilmeli. Çünkü batılı ülkelerde de enerji tasarrufu kapsamında yürütülen faaliyetler özellikle sanayi sektöründe görülüyor. Enerji tasarrufu konusunda faaliyetlerin öncelikle sanayi sektöründe yoğunlaşmasının bazı sebepleri bulunuyor. Bunlar;
- Enerji tasarrufu potansiyeliyle birlikte diğer sektörlerden daha olsa dahi bu tasarruflar görece daha az maliyet ile gerçekleştirilebilir. Enerji verimliliğine yapılan yatırım ortalama olarak üç yıldan daha kısa zaman içerisinde maliyetini çıkarır.
- Sanayi sektöründe enerji tasarruf önlemleri, genellikle sanayinin modernleşmesi ve rekabetin artırılmasında etkin bir faktördür.
- Enerji tüketimi ve enerji maliyetlerinin teknik olarak anlaşılması, farklı alanlara göre sanayi sektöründe çok daha profesyonelce bilinen bir konudur.
Sanayide verimlilik için genel anlamda üç tür önlem alınabilir.
- Genel olarak sanayi kuruluşlarında enerji hesaplaması ve ölçüm işlerini geliştirmek için gösterilen çabayla orantılı biçimde daha iyi yönetim, işletme ve bakım yöntemleri
- Genellikle düşük maliyette harcama gerektiren ve bir yıldan daha kısa zamanda geri ödemesi bitirilen kontrol sistemleri ve yalıtım gibi temel yatırımlar
- Yeni endüstriyel süreçler, donanım yenilemesi, yeni teknolojilerin kullanımına geçilmesi, enerji ikameleri ve benzeri şekilde yüksek maliyet gerektiren yatırımlar sanayi tesislerinin büyük miktarda enerji kullanın çeşitli alt sektörlerinde enerji verimliliği sağlamak için alınabilecek başlıca önlemlerdir.
Bununla birlikte genel olarak;
- Sanayi tesislerinde bulunan trafoların dengeli yüklenmesi,
- Yüksek verimli enerji motorlarının kullanımı,
- Tesislerde elektrik güç etkeninin düzeltilmesi,
- Sistemde yer alan harmoniklere karşı tedbirlerin alınması,
- Harmonikli sistemlerde reaktif güç kompanzasyonunun doğru yapılması,
- Basınçlı hava sistemlerindeki kaçakların önlenmesi,
- Kablo kesit hesabının doğru yapılması,
- Kompresör emiş havasının dış ortamdan alınması,
- Yakma havasının ısıtılması,
- Kirlenmiş akışkandan ısı geri kazanımı,
- Kondensatın kazana yollanarak geri ısınımı,
- Sıcak ve soğuk yüzeylerin yalıtımı,
- İç ve dış yalıtım kaplamalarının yaygınlaştırılması,
- Boşta çalışma süresinin azaltılması,
- Tahrik motorlarının fan ve pompaların frekans kontrollü sürücüler ile kontrolü,
- Kazan yüzeyinden olan ısı kayıplarının azaltılması,
- Buhar sistemlerinin iyileştirilmesi,
- Buhar boru sistemlerinin yalıtımı,
- Fazla havanın kontrolü gibi konular enerji verimliliği uygulamalarında öne çıkan tedbirler olarak göze çarpmaktadır.