Yenilenebilir enerji kaynakları arasında olan ve bu özelliğiyle çevre sağlığına karşı etkili çözümler sunabilen rüzgar enerjisi santralleri, atmosferdeki soğuk ve sıcak havanın yer değişimi sonucunda oluşan rüzgarın kinetik enerjisinin ilk olarak mekanik sonrasında da elektrik enerjisine dönüşmesini sağlar.
Tarihte yel değirmenlerinden su pompalamaya kadar tarımın birçok yerinde etkin şekilde kullanımı sağlanan rüzgar enerjisi, 1891 yılında ilk defa Poul La Cour’un rüzgar enerjisini elektrik enerjisine dönüştürecek türbini inşa etmesiyle birlikte günümüzde çok daha aktif olarak kullanılmaya başlandı.
Sınırsız ve yenilenebilir bir enerji kaynağı olması, ilk kurulum aşamasındaki maliyetinin fazla olmasına rağmen hızlı kurulabilmesi, kurulduğu alanda tarım ve hayvancılığa karşın herhangi bir engel oluşturmaması, yakıt maliyetinin olmamasından dolayı düşük işletme maliyetleri ve enerji güvenliğiyle ön planda bulunan rüzgar enerjisinin önemi her geçen zaman artmaya devam ediyorken Türkiye’nin de önem verdiği bir enerjidir.
Rüzgar Enerjisi Santralleri Kullanım Alanları
Türkiye’de rüzgar enerjisi santrallerinin her geçen zaman artan enerji üretimiyle birlikte kullanım alanlarının da genişlemesine zemin hazırlamış ve rüzgar enerjisi endüstriden sosyal yaşama kadar birçok farklı sektörde kullanılmaktadır. Rüzgar enerjisinin günümüzde etkin olarak kullanım alanları:
- Kamu kurum ve kuruluşları,
- Ev ve ofisler,
- Endüstriyel işletmeler,
- Şehir içi aydınlatmalar,
- Sulama sistemleri,
- Sinyalizasyon,
gibi alanlarda aktif olarak rüzgar enerjisi kullanımı sağlanıyor.
Kullanım alanlarına bakıldığında; enerjiye ihtiyaç olan her alanda rüzgar enerjisinden yararlanılabileceğini ve çevre dostu olmasıyla birlikte yakıt maliyetlerini de minimuma düşürmesiyle önümüzdeki yıllarda ülkemizin rüzgar enerjisi üretimindeki payının büyük oranda artacağını söyleyebiliriz.
Rüzgar Enerji Santralleri ile Elektrik Üretimi
Havada bulunan yüksek basınç bölgesinden alçak basınç bölgesine yönelik yer değişimi sonucunda ortaya çıkan rüzgarın temelinde sıcaklık farklı bulunur ve doğada sürekli olarak gerçekleşen olaylardan biri olan rüzgarın hızı oluşan basınç farkına göre değişkenlik gösterir.
Rüzgarda bulunan kinetik enerji kullanılarak elektrik enerjisine dönüştürülmesini sağlayan türbinler ise dönüş eksenine bağlı olacak şekilde;
- Dikey Eksenli
- Yatay Eksenli
- Eğik eksenli
olarak ayrılır.
Gece vakti sıcaklığın azalmasıyla birlikte soğuk havanın günün ilk ışıklarıyla birlikte sıcaklığın artmasıyla başlayan genleşme ve yükselme, atmosferdeki soğuk havasının yere inmesine ve sıcak havasının yükselmesiyle rüzgarın oluşmasını sağlar.
Rüzgarın türbinde bulunan pervaneleri döndürmeye başlamasıyla birlikte kinetik enerji ilk olarak mekanik enerjiye dönüşür. Sonrasında ise bir jeneratör ile elektrik enerjisine dönüşür ve sosyal hayattan endüstriyel kuruluşlara kadar hayatın birçok noktasında rüzgar enerjisi kullanılabilir duruma gelir.
5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ile enerjisinin etkin bir şekilde kullanılmasını sağlayarak enerji atığının ve israfının önlenmesi için enerji maliyetlerinin ülke ekonomisi üzerinde oluşan yükünün hafifletilmesi adına hedeflenmiş, endüstriyel işletmelerde ya da kamu kuruluşlarında bu süreçlerin yönetimini sağlayacak enerji yöneticisi bulundurma zorunluluğu gelmiştir.